GATUNKI DREWNA A WaRTOŚć OPAŁOWA

Do wyboru mamy wiele różnych gatunków drewna. Każdy z nich charakteryzuje się innymi właściwościami, które warto wziąć pod uwagę podczas zakupu. Najważniejszym parametrem jest wartość opałowa. Oznacza ona ilość uzyskanej energii z każdego metra przestrzennego (mp) i kilograma.

Jednym z najczęściej wybieranych gatunków drewna opałowego jest buk. Swoją popularność zawdzięcza m.in. łatwości przygotowania i przechowywania oraz dużej wartości opałowej. Idealnie nadaje się do kominka oraz jako szczapy do palenia w piecu. Jego wartość opałowa wynosi 2200 kwh/mp i 4,1 kwh/kg, a jeden metr przestrzenny (mp) odpowiada ok. 210 l oleju opałowego.

Innym dobrym drewnem opałowym jest dąb. Ten gatunek ma jednak wysoką zawartość garbników, które podczas spalania powodują powstawanie sadzy. Ich spalanie jest możliwe dopiero w wysokich temperaturach – osiągalnych po dobrym wysuszeniu drewna. Dlatego sugerowany czas suszenia dębu wynosi od 2,5 do 3 lat. Drewno dębowe wymaga większej ilości tlenu niż na przykład drewno bukowe. Wartość opałowa dębu to 2100 kwh/mp; 4,2 kwh/kg.

Dla porównania jesion ma bardzo dobrą wartość opałową, ale ze względu na wysoką  twardość nie jest często wykorzystywane jako opał. Ponadto w Polsce lasy jesionowe występują niezwykle rzadko, co przekłada się na trudną dostępność tego gatunku. To świetny przykład, który pokazuje, że przy zakupie należy kierować się różnymi parametrami – nie tylko wartością opałową.

Warto wspomnieć również o grabie, który porównywany jest do węgla, a według niektórych źródeł jego wartość opałowa jest nawet wyższa niż buka. Ze względu na poskręcane włókna trudniej się go jednak łupie. Dodatkowo nie występuje w polskich lasach tak często jak buk. Jako dobry gatunek opałowy eksperci wymieniają również robinię akacjową.

Nie wszystkie gatunki drewna są popularne jako opał. Olsza (znana też jako olcha) to drzewo liściaste o dość niskiej wartości opałowej, dlatego używana jest znacznie rzadziej niż inne gatunki. Czas suszenia wynosi 1,5 roku, a jego wartość opałowa: 1500 kwh/mp i 4,1 kwh/kg. Nie jest to jednak gatunek o najniższej wartości opałowej - niższą mają np. topola czy wierzba.

Jako gatunek często używany do celów opałowych warto wymienić brzozę. Ze względu na duże zasoby jest łatwo dostępna, a jej wartość opałowa wynosi przyzwoite 1900 kwh/mp.  Łatwo się ją łupie, a zatem nie wymaga bardzo dużych nakładów pracy. Praktyka doświadczonych specjalistów pokazuje, że dobrze przygotowana do sezonowania schnie w 1-1,5 roku. Brzoza doceniana jest też często z uwagi na walory estetyczne. Jej zwolennicy podkreślają, że gatunek ładnie komponuje się z klimatem domowego kominka. Warto dodać, że kora brzozy stanowi dobrą rozpałkę.

Zdarza się, że o wyborze danego gatunku drewna przesądza jego dostępność. Dobrym przykładem jest sosna, której wartość opałowa wynosi ok. 1700 kwh/mp. Ze względu na jej częste występowanie w polskich lasach, wybiera ją wielu zainteresowanych. Jej wadą (podobnie jak innych gatunków iglastych) niewątpliwie jest zawartość żywicy, która w początkowym etapie spalania powoduje dymienie, co może przekładać się na większe zabrudzenia w kominie.

RODZAJE DREWNA I JEGO ZAKUP

Drewno można zakupić bezpośrednio w leśnictwie lub u prywatnego właściciela lasu. Nie każdy dysponuje odpowiednim środkiem transportu, którym może przewieźć zakupione drewno. Na szczęście wielu producentów za opłatą dostarczy towar na miejsce. Ok. 8 % całości pozyskiwanego materiału stanowi drewno, które nie jest poddawane obróbce ze względu na wysokie koszty przetwarzania. Takie drewno pozostaje w lesie i często jest sprzedawane osobom prywatnym jako gałęziówka. Na rynku są dostępne trzy najważniejsze rodzaje drewna opałowego.

KUPIŁEM DREWNO I CO DALEJ?

Mówi się, że drewno grzeje dwa razy. Nie tylko, gdy nim palimy w piecu lub kominku, ale już wcześniej – gdy musimy włożyć wysiłek w jego przygotowanie.  

Oprócz czasu, który musimy poświęcić na przygotowanie drewna, potrzebujemy również odpowiedniego sprzętu. Niezbędna będzie pilarka, siekiera oraz odzież, która zabezpieczy nas przed niefortunnym wypadkiem.

Wybór odpowiedniej pilarki w dużym stopniu zależy od rodzaju drewna, które postanowiliśmy kupić. O pomoc warto poprosić wykwalifikowaną obsługę sklepu. Wyspecjalizowane sklepy dealerskie oprócz fachowego doradztwa zapewnią okresowe przeglądy i wszystkie niezbędne naprawy serwisowe.

SUSZENIE I SKŁADOWANIE DREWNA

Drewno nie może być spalane zaraz po ścięciu. Woda może stanowić nawet 50% wagi świeżo ściętego drewna. To, jak długo drewno musi być suszone, zależy od rodzaju drewna, czasu ścinki i sposobu jego przechowywania. Im większa gęstość drewna i im mniejsza cyrkulacja powietrza w miejscu składowania, tym dłuższy jest czas jego suszenia. Świeże drewno liściaste powinno schnąć około dwóch lat. Dla drewna dębowego optymalny czas schnięcia wynosi trzy lata.

Nie bez znaczenia jest też pora roku. Drewno pozyskane zimą zawiera mniej wody i szybciej schnie. Warto zatem zaplanować prace związane z przygotowaniem drewna opałowego właśnie na tę porę roku.

Optymalne drewno opałowe powinna charakteryzować wilgotność poniżej 20%. Wilgotność o wartości 30% redukuje wartość opałową o 9%. Im wyższa jest wilgotność drewna tym niższa jego wartość opałowa.

W miarę możliwości drewno opałowe należy składować po południowej stronie budynku. Drewno należy układać na podkładzie izolacyjnym - dobrze w tym celu sprawdzają się palety. Zapobiega to procesowi gnicia i jednocześnie zapewnia lepszą wentylację, a tym samym szybsze schnięcie drewna.

Za stosem drewna należy pozostawić szczelinę o szerokości ok. 5 - 10 cm służącą do odprowadzania wilgoci wydobywającej się razem z powietrzem. Stos drewna należy w miarę możliwości chronić zadaszeniem przed opadami atmosferycznymi.

CIEPŁO, EKOLOGICZNIE ORAZ TANIO

Wybór drewna jako opału może wydawać się skomplikowaną i pracochłonną alternatywą dla oleju czy gazu. W porównaniu z nimi to znaczna oszczędność – przede wszystkim, gdy zdecydujemy się na samodzielne przygotowanie drewna jako opału. Ale liczy się nie tylko aspekt finansowy. Drewno opałowe stanowi też znacznie bardziej ekologiczną alternatywę – szczególnie, gdy stosujemy metodę rozpalania od góry. Dzięki niej ograniczamy ilość dymu, która wydziela się w początkowej fazie, gdy temperatura jest jeszcze niska. Dodatkowo wspaniałą nagrodą  za włożony trud jest też satysfakcja z własnoręcznie przygotowanego opału podczas długich zimowych wieczorów.